Od 1982

Solidarność
Walcząca
Odział Trójmiasto

„Poza Układem”

Jednym z przedsięwzięć Solidarności Walczącej był druk miesięcznika „Poza Układem” redagowanego przez Joannę i
Andrzeja Gwiazdę. Drukowaliśmy go do 1990 r. Stało się to przyczyną wielu spekulacji. Nas uważano za ludzi „Gwiazdy”,
Ich za działaczy, ideologów Solidarności Walczącej. Wrażenie to potęgowane było podobnym zdaniem w wielu kwestiach,
zwłaszcza bardzo krytyczną oceną działań Lecha Wałęsy – przynajmniej przez członków SW w Trójmieście.
Niemniej, poza sympatią (jak się okazało) z naszej strony, formalnie nic nas nie łączyło.
Więcej. Po latach dowiedzieliśmy się: „Nasze stosunki z SW były w zasadzie dobre, chociaż nie akceptowaliśmy
wodzowskiego modelu organizacji, a cel polityczny – wyprowadzenie z „Solidarności” całego radykalnego skrzydła –
uważaliśmy za szkodliwy dla przyszłości Polski. „ – Andrzej Gwiazda „Gwiazdozbiór w Solidarności”
Wydawnictwo „Obywatel” 2009 rok.

„Poza Układem”

Redakcję „Poza Układem” tworzyła Joanna Gwiazda. Współpracowało z Nią wielu ludzi związanych z nami. W różnym okresie, artykuły pisali, między innymi: Wiesia Kwiatkowska, Lila Badurska czy Bogdan Spodzieja.

Redakcję techniczną, już w stu procentach tworzyli nasi członkowie lub współpracownicy. Makiety przygotowywały najczęściej Panie, między innymi Małgosia Zwiercan i Ewa Kalisz. Dziewczyny dokonywały cudów aby, (bez komputerów), sensownie rozmieścić w numerze, otrzymane w różnej formie materiały źródłowe. Część, zwlaszcza początkowo, trafiała do składu w formie rękopisów. Swój wkład w przygotowanie miewał także Roman Zwiercan.

Diapozytywy organizował początkowo Andrzej Kołodziej. Później wykonywał je Roman Zwiercan i Jacek Parzych.

Gdy druk był już offsetowy, przygotowaniem blach zajmował się Jurek Kanikuła i do kilku numerów, załatwiał chyba Edek Frankiewicz, na którego barkach spoczywało, zwłaszcza pod koniec działalności, organizowanie papieru. Kupowaliśmy papier z każdego możliwego źródła, często płacąc więcej niż obowiązująca, oficjalna cena.

Pierwsze numery „Poza Układem” drukował Karol Krementowski, na powielaczu wykradzionym z „Unimoru”.
Była to inicjatywa niezależna i pozostająca poza kontrolą podziemnych władz „Solidarności”. Bogdan Borusewicz

kierujący w 1984 r. gdańską konspiracją, nakazał Andrzejowi Kołodziejowi, współpracującemu wówczas z Nim, odebranie powielacza. Andrzej odmówił i to było bezpośrednią przyczyną Jego odejścia od działalności związkowej i zaangażowania się w tworzenie struktur Solidarności Walczącej.

Od tego czasu biuletyn drukowany był w różnym składzie, między innymi przez: Andrzeja Kołodzieja, Romana Zwiercana, Jacka Parzycha i Jurka Kanikułę. W końcowym okresie, gdy drukowaliśmy już na offsecie, dołączył Piotrek Komorowski. Ostatnie numery, w 1990 r., sygnowane przez SW, drukował Jędrek Terlikowski z Danielem Trapkowskim.

Nie potrafimy dzisiaj odtworzyć od którego numeru drukarze z SW powielali pismo Joanny Gwiazdy. Początkowo nie ujawnialiśmy tej informacji, dopiero od szóstego numeru zamieszczany jest dopisek: Druk SW. Z tego względu zamieszczamy skany już od numeru pierwszego. Warte podkreślenia jest, że za drukowanie i kolportaż nigdy nie były pobierane żadne opłaty. Ciekawostką jest też fakt, że w niektórych miesiącach, ze względu na objętość i nakład, drukowaliśmy łącznie więcej dla Joanny i Andrzeja Gwiazdów, niż dla Solidarności Walczącej.